Makbet [William Shakespeare]

William Shakespeare, autor Makbeta, najprawdopodobniej napisał tę tragedię w 1606 roku, w epoce elżbietańskiej, choć jej akcja rozgrywa się w średniowiecznej Szkocji. Dramat opowiada o losach Makbeta, szkockiego wodza, który pod wpływem przepowiedni czarownic oraz własnych ambicji i manipulacji żony, Lady Makbet, dokonuje serii zbrodni w pogoni za władzą.

Akcja tragedii toczy się w XI-wiecznej Szkocji, głównie na zamku Makbeta w Inverness oraz w królewskim zamku w Dunsinane. Mroczna i tajemnicza atmosfera potęguje tragizm bohaterów oraz dramatyczne konsekwencje ich decyzji. Kluczową rolę w losach Makbeta odgrywają trzy wiedźmy, które przepowiadają mu, że zostanie królem Szkocji, lecz jego ród nie utrzyma tronu. Przepowiednia ta rozbudza w nim żądzę władzy, co prowadzi do zamordowania króla Duncana i kolejnych zbrodni.

Po objęciu tronu Makbet rządzi despotycznie, szerząc terror. Jego moralna odpowiedzialność za czyny budzi dyskusje – z jednej strony działa pod wpływem proroctwa i Lady Makbet, z drugiej to on podejmuje ostateczne decyzje. Jego zbrodnie prowadzą do obłędu i upadku. Lady Makbet, początkowo silna i bezwzględna, stopniowo traci panowanie nad sobą i ostatecznie popełnia samobójstwo. Jej los stanowi przestrogę przed destrukcyjną siłą niekontrolowanej ambicji.

Pod koniec tragedii Makbet ginie z ręki Makdufa, a przepowiednie czarownic spełniają się w przewrotny sposób – wbrew jego przekonaniu, że jest niezwyciężony, Las Birnamski "rusza" przeciw niemu, gdy żołnierze Malcolma maskują się gałęziami drzew.

Makbet wielokrotnie adaptowano na potrzeby filmu. Do najbardziej znanych ekranizacji należą wersje w reżyserii Orsona Wellesa (1948), Romana Polańskiego (1971) oraz Joela Coena (2021). Tragedia Szekspira wciąż inspiruje twórców na całym świecie, ukazując uniwersalne motywy władzy, przeznaczenia i moralnej odpowiedzialności.

W naszej edycji skorzystaliśmy z przekładu dokonanego przez Józefa Paszkowskiego. Publikacja nawiązuje do słynnej edycji dzieł Szekspira wydanej przez Johna Bella w Londynie w latach 80. XVIII wieku. Tekst złożono krojem Monotype Bell, zaprojektowanym przez Richarda Austina około 1787 roku. Frontyspis zdobi grafika Narodziny Shakespeare’a Angeliki Kauffmann, a oprawę wzbogacono ornamentami używanymi przez introligatorów pracujących dla Bella.

O WYDANIU

Nakład liczy jedynie 25 numerowanych egzemplarzy, wydrukowanych na bawełnianym papierze Zuber Rieder 120 g w formacie 166 × 233 mm. Każdy egzemplarz został ręcznie oprawiony w pełną skórę, z marmoryzowanymi krawędziami bloku oraz eleganckim etui.