
Papiery, balony i jakobin
UDOSTĘPNIJ
I papiery mają swoją historię, o czym zresztą można już było na tym blogu przeczytać.
Weźmy teraz pod lupę papier Johannot, na którym wydrukowana została książka Angeli Sołtys Między Konstytucją a Targowicą, jak również kilka kopii grafik Thomasa Rowlandsona i Paula Sandby'ego, które wkrótce będą dostępne w naszej galerii.
Papiernia należąca do rodziny Johannot powstała jeszcze w XVII wieku w Annonay, gdzie zresztą istniała konkurencyjna firma prowadzona przez rodzinę Montgolfier. U schyłku lat 1770. obydwie firmy zgodnie pracowały nad stworzeniem francuskiego odpowiednika angielskiego wove paper, czyli papieru pozbawionego charakterystycznych żeberek będących śladem uprzedniego wytrząsania z sita. W Wielkiej Brytanii ten rodzaj papieru, produkowany przez rodzinę Whatmanów, pojawił się już ok. 1750 r. Pod tym względem Francja pozostawała więc wyraźnie w tyle.
W roku 1779 Pierre-François Didot, przedstawiciel słynnego paryskiego klanu wydawców, sam zajmujący się produkcją papieru w Essone, pisał do Matthieu Johannota o konieczności współpracy przy stworzeniu tego rodzaju papieru. Wysiłki te zostały uwieńczone sukcesem i już w 1781 r. rodzina Johannot mogła chlubić się złotym medalem nadanym przez samego Ludwika XVI. Na papierze velin pochodzącym z Annonay powstały pierwsze książki drukowane specjalnie wyciętą dla Didotów czcionką, pozbawioną już długiego "s", która została uznana za jeden z symboli klasycyzmu i na trwale weszła do historii typografii.
Na tym jednak nie kończy się wkład Johannotów w historię. Wraz z właścicielami konkurencyjnej papierni, braćmi Montgolfier, pracowali nad specjalnym papierem, użytym do stworzenia pierwszego w świecie balonu. To właśnie w Annonay, 14 grudnia 1782 r., dokonano pierwszego lotu balonem. Tam też, 4 czerwca 1783 r., publicznie zademonstrowano nowy wynalazek. Najwyraźniej skłonność Matthieu Johannota do nowinek podzielał jego syn, Jean-Baptiste Johannot (1740–1795). Tyle tylko, że na swoje nieszczęście były to nowinki polityczne. Po wybuchu francuskiej rewolucji Jean-Baptiste dał się poznać jako radykał, fanatyczny jakobin i antyklerykał. Został stracony po upadku dyktatury Robespierre'a 7 maja 1795 r., a firmą odtąd kierował jego syn, François.